PRP
Τι είναι το PRP;
Το ανθρώπινο αίμα είναι ένας ρευστός συνδετικός ιστός και αποτελείται από ένα διαλυτό μέρος, το πλάσμα (plasma) και τρεις κατηγορίες έμμορφων συστατικών, τα ερυθρά αιμοσφαίρια, τα λευκά αιμοσφαίρια και τα αιμοπετάλια (platelets). Αν φυγοκεντρίσουμε ολικό αίμα σε σωληνάκι με αντιπηκτικό τότε θα πάρουμε ένα κόκκινο ίζημα από ερυθρά αιμοσφαίρια και ένα διαυγές κιτρινωπό υπερκείμενο που είναι το πλάσμα. Για να πάρουμε πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια χρησιμοποιούμε διαφορική φυγοκέντριση. Σε αυτή την τεχνική κάνουμε συνδυασμό δύο φυγοκεντρίσεων μια σε χαμηλές στροφές και μια σε υψηλές στροφές. Στην πρώτη φυγοκέντριση σε χαμηλές στροφές (1.000 rpm) τα κύτταρα μεγάλου μεγέθους καθιζάνουν ενώ τα μικρού μεγέθους παραμένουν στο υπερκείμενο. Περαιτέρω φυγοκέντριση του υπερκείμενου σε υψηλές στροφές (3.000 rpm) έχει ως αποτέλεσμα την καθίζηση και απομόνωση των κυττάρων με μικρό μέγεθος. Με αυτή τη μέθοδο διώχνουμε τα ερυθρά και λευκά αιμοσφαίρια και προκύπτει το πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια ( Platelet Rich Plasma).
Ποια τα οφέλη του PRP;
Τα αιμοπετάλια εκκρίνουν ουσίες που έχουν ενεργό ρόλο στην ομοιόσταση, στην αναγέννηση των ιστών, στην αγγειογένεση και στην επούλωση των τραυμάτων. Οι ουσίες αυτές είναι πρωτεΐνες προσκόλλησης, αγγειογενετικοί παράγοντες, αυξητικοί παράγοντες, χημειοκίνες, παράγοντες πήξης, ανοσολογικοί διαβιβαστές και άλλα ενεργά μόρια. Οι κυριότερες ουσίες είναι o αιμοπεταλιακός αυξητικός παράγοντας (PDGF), o αυξητικός παράγοντας μετασχηματισμού (TGF-β), ο ινσουλινο-μιμητικός αυξητικός παράγοντας (IGF), ο αυξητικός παράγοντας ινοβλαστών – 2 (FGF-2), o αγγειακός ενδοθηλιακός αυξητικός παράγοντας(VEGF) και άλλοι. Οι ουσίες αυτές συμμετέχουν στο σηματοδοτικό μονοπάτι που σχετίζεται με την επισκευή και αναγέννηση τραυματισμένων ιστών. Οι αυξητικοί παράγοντες ενεργοποιούν τον πολλαπλασιασμό και την διαφοροποίηση βλαστικών κυττάρων με αποτέλεσμα την αγγειογένεση και την διόρθωση βλαβών στα επιθηλιακά, μυικά και νευρικά κύτταρα.
Πώς λειτουργεί το PRP;
Όσο αφορά τη χρήση του PRP στη στυτική δυσλειτουργία, αυτό που έχει καλύτερα μελετηθεί είναι το νευρογενές μονοπάτι. Ιατρογενή τραύματα όπως αυτά της ριζικής προστατεκτομής προκαλούν κάκωση στα νεύρα των σηραγγωδών σωμάτων. Αυτό έχει σαν συνέπεια τη μείωση της παραγωγής της συνθάσης του μονοξειδίου του αζώτου και το τελικό αποτέλεσμα είναι ο θάνατος μυικών και ενδοθηλιακών κυττάρων και η ίνωση του πέους. Το μονοξείδιο του αζώτου (ΝΟ) είναι σημαντικός νευροδιαβιβαστής για την επίτευξη και τη διατήρηση της στύσης. Ουσίες από τα αιμοπετάλια όπως ο VEGF και ο IGF-1 αυξάνουν την παραγωγή ΝΟ.
PRP για στυτική δυσλειτουργία.
Υπάρχουν μελέτες σε ζώα που τεκμηριώνουν το όφελος του PRP στη στυτική δυσλειτουργία αλλά δεν έχουμε δεδομένα για τη μακροχρόνια αποτελεσματικότητα. Κλινικές μελέτες σε ανθρώπους δείχνουν σημαντική βελτίωση της στυτικής λειτουργία αλλά οι μελέτες αυτές είχαν μικρούς αριθμούς και δεν είχαν ομάδες ελέγχου. Το κύριο πρόβλημα αυτή τη στιγμή στη θεραπεία PRP είναι ότι δεν έχουμε καθορισμένο πρωτόκολλο για το ποια είναι η καλύτερη μέθοδος φυγοκέντρισης και ποια είναι η βέλτιστη συγκέντρωση αιμοπεταλίων. Πρόσφατα η Ουρολογική Κλινική του Αριστοτέλιου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης δημοσίευσε την πρώτη προοπτική, διπλά τυφλή, τυχαιοποιημένη μελέτη για τη χρήση PRP έναντι placebo στη στυτική δυσλειτουργία. Οι ασθενείς έκαναν δύο ενέσεις PRP με χρονική απόσταση ενός μηνός. Ένα μήνα μετά την ένεση, η ομάδα που έκανε PRP είχε σε ποσοστό 76% κλινικά σημαντική βελτίωση τη στυτικής λειτουργίας έναντι 25% της ομάδας που έκανε placebo. Τα αποτελέσματα ήταν σταθερά στο χρονικό διάστημα έξι μηνών που κράτησε η μελέτη.
PRP σε συνδυασμό με άλλες θεραπείες για στυτική δυσλειτουργία.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η θεραπεία με PRP συνδυάζεται πολύ καλά με θεραπεία με βλαστικά κύτταρα από το λίπος του ασθενή γιατί οι ουσίες από τα αιμοπετάλια ενεργοποιούν τα βλαστικά κύτταρα. Για να ληφθούν τα βλαστοκύτταρα γίνεται αρχικά λιποαναρρόφηση από τον ασθενή και στη συνέχεια γίνεται επεξεργασία του ιστού για να προκύψουν βλαστοκύτταρα τα οποία εγχέονται μαζί με PRP στο πέος του ασθενή. Η όλη διαδικασία γίνεται στο χειρουργείο υπό αναισθησία.
Η θεραπεία με PRP έχει συνεργική δράση και με τη θεραπεία κρουστικών κυμάτων γιατί πολλοί από τους μηχανισμούς ίασης είναι κοινοί. Το πλεονέκτημα του συνδυασμού PRP και κρουστικών κυμάτων είναι ότι μπορεί να γίνουν στο ιατρείο χωρίς αναισθησία.
Πώς γίνεται το PRP;
Το PRP είναι ουσιαστικά ένα είδος αυτο-μετάγγισης. Το πρώτο βήμα είναι η αιμοληψία από τον ίδιο τον ασθενή. Αυτό εξασφαλίζει ότι δεν έχουμε καμία πιθανότητα μετάδοσης νοσημάτων ή εμφάνισης αλλεργιών. Η ποσότητα αίματος που λαμβάνεται είναι περίπου 20ml. Το αίμα αυτό φυγοκεντρίται μέχρι να προκύψει το πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια. Η διαδικασία αυτή κρατεί περίπου 30 λεπτά. Το PRP που έχει προκύψει εγχέεται με μια μικρή βελόνα ινσουλίνης σε ένα ή περισσότερα σημεία των σηραγγωδών σωμάτων. Έχει προηγηθεί τοπική αντισηψία και αναισθησία. Η διαδικασία αυτή συνήθως γίνεται μόνο μία φορά αλλά μπορεί και να επαναληφθεί στο μέλλον αν χρειάζεται.
Πόσο κοστίζει το PRP;
Ο ουρολόγος ανδρολόγος Αντώνης Λογοθέτης εφαρμόζει τη θεραπεία με PRP τόσο στο ιατρείο της Αθήνας όσο και σε αυτό της Γλυφάδας. Το κόστος για κάθε συνεδρία PRP είναι 400 ευρώ. Πρέπει να έχει προηγηθεί ραντεβού για την εκτίμηση καταλληλότητας του ασθενή για θεραπεία PRP.
Αντενδείξεις και επιπλοκές του PRP.
Το PRP είναι γενικά μια ασφαλής διαδικασία. Πιθανές επιπλοκές είναι ο πόνος και το αιμάτωμα στο σημείο της ένεσης αλλά αυτές οι επιπλοκές υποχωρούν μόνες τους χωρίς πρόβλημα. Το PRP δεν συνιστάται σε ασθενείς με ιστορικό καρκίνου ή αυτοάνοσων ασθενειών.