Φάρμακα για προβλήματα ούρησης
Τα συμπτώματα ούρησης χωρίζονται γενικά σε δύο κατηγορίες. Δυσκολία στο άδειασμα της κύστης (καθυστέρηση στην αρχή της ούρησης, διακοπτόμενη ροή, μειωμένη ροή, επίσχεση ούρων) και δυσκολία στην συγκράτηση των ούρων (συχνοουρία, νυκτουρία, επιτακτικότητα, ακράτεια). Οι αιτίες των προβλημάτων ούρησης ανήκουν χοντρικά σε τέσσερις κατηγορίες. Υπερλειτουργία της κύστης, υπολειτουργία της κύστης (άτονη κύστη), υποκυστικό εμπόδιο στη ροή των ούρων και ανεπάρκεια του σφιγκτήρα. Αρκετά συχνά είναι δύσκολο από τα συμπτώματα μόνο να καταλάβουμε την αιτία.
Για την υπερλειτουργία της κύστης υπάρχουν φάρμακα όπως τα αντιχολινεργικά και οι β3-αγωνιστές. Αν αυτά αποτύχουν υπάρχουν θεραπείες 2ης γραμμής. Για την άτονη κύστη δεν υπάρχουν φάρμακα. Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης είναι οι διαλείποντες καθετηριασμοί και σε ορισμένες περιπτώσεις η νευροδιέγερση ιερού. Για τα υποκυστικά εμπόδια η θεραπεία είναι κυρίως χειρουργική αλλά για την υπερπλασία προστάτη υπάρχουν φάρμακα όπως οι α-αναστολείς και οι αναστολείς της α-5-αναγωγάσης. Για την ανεπάρκεια του σφιγκτήρα η θεραπεία είναι και πάλι χειρουργική (ταινία ακράτειας, τεχνητός σφιγκτήρας) αλλά μπορεί να δοκιμαστούν φάρμακα όπως οι αναστολείς της επαναπρόσληψης σεροτονίνης.
Α-BLOKERS (OMNIC, ALFURAL).
Οι α-ανταγωνιστές είναι φάρμακα που προκαλούν χαλάρωση των λείων μυϊκών ινών. Δρουν στον προστάτη και στην ουρήθρα βελτιώνοντας την ούρηση. Χρειάζονται περίπου έξι εβδομάδες για να φανεί δράση τους. Πιθανές παρενέργειες είναι η υπόταση και η έλλειψη εκσπερμάτισης. Το είδος της παρενέργειας εξαρτάται από το πόσο εκλεκτικά είναι τα φάρμακα για τους υποδοχείς που βρίσκονται στο ουροποιητικό σύστημα. Τα παλαιότερα φάρμακα έκαναν κυρίως υπόταση ενώ τα τελευταίας γενειάς κυρίως διαταραχές εκσπερμάτισης. Τα νεώτερα φάρμακα ( ταμσουλοσίνη, σιλοδοσίνη) είναι ασφαλή για χρήση μαζί με αντιυπερτασικά φάρμακα.
ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΗΣ Α-5-ΑΝΑΓΩΓΑΣΗΣ (DUAGEN, FINAR).
Είναι φάρμακα που δρουν στο ενδοθήλιο του προστάτη και προκαλούν μείωση του όγκου του προστάτη βελτιώνοντας έτσι την ούρηση. Οι αναστολείς της α-αναγωγάση προκαλούν επίσης μείωση του PSA. Χρειάζονται περίπου 6 με 9 μήνες για να φανούν τα αποτελέσματα της θεραπείας με αναστολείς της α-αναγωγάσης. Παλαιότερα υπήρχαν φόβοι ότι τα φάρμακα αυτά σχετίζονται με στυτική δυσλειτουργία και κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου προστάτη υψηλής κακοήθειας. Έχει τεκμηριωθεί ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
ΑΝΤΙΜΟΥΣΚΑΡΙΝΙΚΑ Η ΑΝΤΙΧΟΛΙΝΕΡΓΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ(TOVIAZ, LYRINEL, VESICARE).
Τα φάρμακα αυτά δρουν στην κύστη προκαλώντας μείωση της αισθητικότητας και μείωση της συσπαστικότητας του εξωστήρα. Αποτέλεσμα είναι η αύξηση του χρόνου μεταξύ των ουρήσεων και η αύξηση του χρόνου ανάμεσα στην επιθυμία για ούρηση και στην έπειξη για ούρηση που δεν μπορεί να κατασταλεί. Πιθανές παρενέργειες αυτών των φαρμάκων είναι το στέγνωμα του στόματος και η επίσχεση ούρων.
Β3 ΑΓΩΝΙΣΤΕΣ (BETMIGA).
Είναι φάρμακα που δρουν όπως και τα αντιχολινεργικά μόνο που στην περίπτωση τους αυτό γίνεται μέσω διαφορετικού βιοχημικού δρόμου. Το πρώτο φάρμακο αυτής της κατηγορίας είναι το mirabegron (Betmiga). Οι β3 αγωνιστές δεν προκαλούν ξηροστομία ,μπορούν όμως να προκαλέσουν υπέρταση και ταχυπαλμίες.
ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗΣ ( YENTREVE)
Στην κατηγορία αυτή ανήκει η ντουλοξετίνη. Η ντουλοξετίνη αυξάνει τη συγκέντρωση σεροτονίνης και νοραδρεναλίνης στις συνάψεις του νωτιαίου μυελού με αποτέλεσμα την αύξηση της διέγερσης των αιδοιικών κινητικών νευρώνων και την αύξηση του τόνου και της σύσπασης του γραμμωτού σφιγκτήρα της ουρήθρας. Η ντουλοξετίνη έχει πάρει έγκριση για την ακράτεια ούρων από προσπάθεια. Χρειάζεται αρχικά ρύθμιση της δόσης λόγω σημαντικών γαστρεντερικών και νευρολογικών παρενεργειών οι οποίες όμως κρατάνε μόνο τις πρώτες εβδομάδες θεραπείας.
ΒΑΖΟΠΡΕΣΙΝΗ (MINIRIN)
Η βαζοπρεσίνη ή αντιδιουρητική ορμόνη είναι ένα φάρμακο το οποίο χορηγείται στις περιπτώσεις νυχτερινής πολυουρίας. Μπορεί επίσης να χορηγηθεί στα παιδιά με πρόβλημα ενούρησης. Η κυρία οδηγία για τη λήψη της βαζοπρεσινής είναι να μη πιει κάνεις νερά 1 ώρα πριν και 8 ώρες μετά την λήψη του φαρμάκου. Οι ασθενείς που κάνουν θεραπεία με βαζοπρεσίνη θα πρέπει τακτικά να παρακολουθούν τα επίπεδα νατρίου τους για τον κίνδυνο υπονατριαιμίας.
ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΦΩΣΦΟΔΙΕΣΤΕΡΑΣΗΣ ΠΕΝΤΕ. (CIALIS, VIAGRA)
Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται κυρίως για την στυτική δυσλειτουργία έχει όμως βρεθεί και έχει πάρει έγκριση ότι η χορήγηση καθημερινά 5 mg τανταλαφίλης( Cialis) βοηθάει και τους ασθενείς με συμπτώματα ούρησης.
ΣΥΝΔΥΑΣΜΟΙ ΦΑΡΜΑΚΩΝ. (DUODART, VESOMNI)
Για την καλύτερη αποτελεσματικότητα έχουν δοκιμαστεί διάφοροι συνδυασμοί φαρμάκων. Έτσι α-αναστολείς έχουν δοθεί μαζί με αναστολείς της αναγωγάση πέντε, α-ανταγωνιστές έχουν δοθεί μαζί με αντιχολινεργικά φάρμακα, αντιχολινεργικά μπορώ να δοθούν μαζί με β3 αγωνιστές και τέλος αναστολείς φωσφοδιεστεράσης 5 μπορούνε να προστεθούν σε οποιαδήποτε θεραπεία σε άντρες.
ΦΥΤΟΘΕΡΑΠΕΙΑ.
Διάφορα φυτικά σκευάσματα έχουν προταθεί ως θεραπεία για τα συμπτώματα ούρησης. Το πρόβλημα είναι ότι συνήθως τα σκευάσματα που κυκλοφορούν στο εμπόριο δεν έχουνε σταθερή και ελεγχόμενη συγκέντρωση ουσιών και κατά συνέπεια καμιά μελέτη τώρα δεν έχει καταφέρει να αποδείξει αποτελεσματικότητα.
ΔΙΣΤΙΓΜΙΝΗ (UBRETID)
Η διστιγμίνη είναι ένας αναστολέας της χολινεστεράσης μακράς διάρκειας. Η κύρια ένδειξή του είναι η μυασθένεια αλλά χορηγείται και σε περιπτώσεις επίσχεσης ούρων λόγω υπολειτουργικού εξωστήρα. Η αποτελεσματικοτητα του ubretid στην υπολειτουργική κύστη δεν είναι καλά τεκμηριωμένη με μελέτες ενώ ταυτόχρονα υπάρχει κίνδυνος σοβαρών παρενεργειών ( χολινεργική κρίση). Η χρήση του ubretid δεν συνιστάται από τις Ευρωπαϊκές ουρολογικές κατευθυντήριες οδηγίες.
