ΑΝΑΤΟΜΙΑ - ΑΙΤΙΑ ΠΥΕΛΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑΣ
Ανατομία του ουροποιητικού συστήματος.
Το ανθρώπινο σώμα έχει δύο νεφρά, ένα σε κάθε πλευρά της κοιλιάς. Η φυσιολογική λειτουργία τους είναι η παραγωγή ούρων τα οποία διοχετεύονται με τους ουρητήρες στην ουροδόχο κύστη. Εκεί αποθηκεύονται προσωρινά, μέχρι να έρθει η κατάλληλη στιγμή για ούρηση. Η έξοδος των ούρων γίνεται μέσω της ουρήθρας.
Πώς προκαλείται η πυελονεφρίτιδα;
Οι περισσότερες πυελονεφρίτιδες προκαλούνται ως επιπλοκή μιας κυστίτιδας. Βακτήρια από την κύστη μπορούν να ανέβουν ως το νεφρό και να προκαλέσουν λοίμωξη. Συνήθως πρόκειται για κολοβακτηρίδια τα οποία είναι κοινή αιτία ουρολοιμώξεων. Να σημειωθεί πάντως ότι οι περισσότερες κυστίτιδες δεν οδηγούν σε πυελονεφρίτιδα.
Άλλες φορές η λοίμωξη ξεκινάει από το νεφρό. Ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, σε ανοσοκαταστολή ή με παρουσία πέτρας στα νεφρά ή στον ουρητήρα, έχουν αυξημένες πιθανότητες πυελονεφρίτιδας. Συνήθως μόνο το ένα νεφρό παθαίνει πυελονεφρίτιδα. Η λοίμωξη μπορεί να συμβεί σε οποιοιδήποτε ηλικία και είναι πιο συχνή στις γυναίκες. Ειδικές περιπτώσεις πυελονεφρίτιδας είναι αυτές που συμβαίνουν σε παιδιά και εγκύους.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΠΥΕΛΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑΣ
Ποια είναι τα συμπτώματα της πυελονεφρίτιδας;
Τα συμπτώματα εξελίσσονται γρήγορα, συνήθως μέσα σε λίγες ώρες και περιλαμβάνουν:
1. Οσφυϊκό πόνο ( πόνος στην περιοχή κάτω από τα πλευρά).
2. Υψηλό πυρετό με ρίγος.
3. Ναυτία και εμετούς.
4. Αίμα στα ούρα.
5. Πόνος στην ούρηση, συχνοουρία και επιτακτική ούρηση.
Δεν εμφανίζονται πάντοτε όλα τα συμπτώματα. Μερικές φορές ο ασθενής παραπονιέται για ένα γενικευμένο αίσθημα κακουχίας, αδιαθεσίας και κόπωσης. Σε ηλικιωμένους η πυελονεφρίτιδα μπορεί να προκαλέσει συγχυτικά επεισόδια.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΥΕΛΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑΣ
Τι εξετάσεις χρειάζομαι;
Εκτός από τα κλινικά ευρήματα, η διάγνωσή της πυελονεφρίτιδας επιβεβαιώνεται από την παρουσία πυοσφαιρίων και μικροοργανισμών στη γενική ούρων. Την τελική επιβεβαίωση όμως, την ταυτοποίηση του παθογόνου μικροοργανισμού και την κατάλληλη θεραπεία, τη δίνει η καλλιέργεια ούρων. Πολύ σημαντική είναι η απεικόνιση του ουροποιητικού. Αυτή γίνεται εύκολα με ένα υπερηχογράφημα και μας βοηθάει να αποκλειστεί η πιθανότητα επιπλεγμένης πυελονεφρίτιδας.
ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΠΥΕΛΟΝΕΦΡΙΤΙΔΑΣ
Ποια είναι η θεραπεία της πυελονεφρίτιδας;
Αν τα συμπτώματα είναι ήπια η πυελονεφρίτιδα μπορεί να αντιμετωπιστεί με κατ' οίκον νοσηλεία και αντιβιοτικά από το στόμα. Συνήθως ξεκινάμε με μια εμπειρική αγωγή, η οποία τροποποιείται ανάλογα με τα αποτελέσματα της καλλιέργειας ούρων.
Αν όμως ο ασθενής είναι σε κακή γενική κατάσταση, κάνει εμετούς, είναι αφυδατωμένος ή έχει σοβαρές συνυπάρχουσες παθήσεις, τότε θα χρειαστεί να εισαχθεί σε νοσοκομείο για ενδοφλέβια αγωγή και παρακολούθηση.
Στην περίπτωση που συνυπάρχει απόφραξη του νεφρού και διάταση του πυελοκαλυκικού συστήματος ( υδρονέφρωση) λόγω πέτρας στο νεφρό ή από άλλο αίτιο, τότε θα πρέπει να γίνει παροχέτευση του νεφρού. Αυτό γίνεται με δύο τρόπους: είτε με τοποθέτηση διαδερμικής νεφροστομίας είτε με τοποθέτηση αυτοσυγκρατούμενου ουρητηρικού καθετήρα (pigtail).
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΛΗΨΗ
Επιπλοκές της πυελονεφρίτιδας.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που παθαίνουν πυελονεφρίτιδα αναρρώνουν πλήρως αν λάβουν έγκαιρα αγωγή. Παρόλα αυτά μερικές φορές τα πράγματα περιπλέκονται:
- Μπορεί να γίνει μεταφορά μικροβίων στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτή είναι μια σοβαρή κατάσταση που ονομάζεται σηψαιμία.
- Μπορεί να μαζευτεί πύο στο αποφραγμένο νεφρό. Σπανιότερα μπορεί να δημιουργηθεί νεφρικό απόστημα ή εμφυσηματώδης πυελονεφρίτιδα.
- Η πυελονεφρίτιδα προκαλεί βλάβη στη νεφρική λειτουργία και σε ασθενείς με οριακή νεφρική λειτουργία μπορεί να προκληθεί νεφρική ανεπάρκεια.
Αυτές οι επιπλοκές συμβαίνουν κυρίως σε ασθενείς ηλικιωμένους, που παίρνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, έχουν αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη ή έχουν νεφρά με ανατομικές ανωμαλίες ή πέτρες.
Πρόληψη της πυελονεφρίτιδας.
Δεδομένου ότι οι περισσότερες πυελονεφρίτιδες ξεκινάνε από κυστίτιδες, τα προληπτικά μέτρα είναι κοινά για τις ουρολοιμώξεις και περιλαμβάνουν την άφθονη κατανάλωση νερού και την καλή υγιεινή της περιοχής των γεννητικών οργάνων. Πολύ σημαντική επίσης είναι η καλή ρύθμιση του σακχάρου και η αντιμετώπιση τυχών πέτρας στα νεφρά.